چرا دور نان کلفت ولب دار می شود ؟

چرا دور نان کلفت و لب دار می شود؟

یکی از ایرادات بوجود آمده در نانهای سنتی  کشورطی روزها وماههای اخیر  لب دار شدن نان است .مردم سوال می کنند چرا کیفیت نان بد شده است ؟ اولا  تشخیص اینکه یک نانی خوب یا بد  است  اطلاعات علمی و فنی  خاصی می خواهد و باید کارشناس آن باشید تا درست قضاوت کنید واقلا یکسال تجربه فنی  وچند سال مطالعه علمی در حوزه نان انجام داده باشید. چون گاهی نانی که از نظر مشتری بد تلقی می شود (چون رنگ آن تیره شده ) هیچگاه از نظر یک کارشناس  علمی  بد  شمرده نمی شود.

با این حال  بد نیست همگان علت  ایراد فعلی نانهای سنتی را  بدانند. تا خدای نکرده برچسب ناچسب به نانوا نزنند.

هرگاه آرد مصرفی نانوا بیش از حد قوی  - پرقوت یا چرب باشد  (از نظر علمی یعنی گلوتن  آن زیاد تر از حد معمول باشد ) و به اصطلاح علمی چسب خمیر یا گلوتن آن زیاد باشد خمیر تهیه شده با این آرد بیش از  حد کش دار ولاستیکی می شود که به محض پهن شدن چانه  توسط نانوا سریعا به حالت اول برگشته و مثل فنر جمع می شود.!!!!  و دور نان کلفت تر از وسط آن شده وهنگام پخت نیز خوب برشته نمی شود جمع شدن  چانه پهن شده مساوی است  با لب دار شدن  نان  که برخا خمیر ونپخته جلوه می کند.و دورریز نان را بیشتر می سازد.از آنجا که درجه حرارت  تنوربراساس پخت یک  خمیر معمولی  با قطر  از پیش تعیین شده  تنظیم  می شود تا نان بطور یکنواخت پخته گردد در چنین مواردی   که کناره های  چانه  کلفت تر از وسط  آن باشد  به محض  پهن کردن  خمیر روی سنگ تنور یا نان بند ، مثل فنر جمع شده  ونان تولیدی ما اصطلاحا لب دار می شود که  امری طبیعی است و بحثی فنی وتکنیکی  که در بین نانوایان متداول است و احتمال دارد در طول سال یک بار  اتفاق بیفتد.بویژه اگر آرد قوت دار باشد و  بخواهی در فصل زمستان  هم آن را نان کنید سردی هوا  چسبندگی  بافت خمیر را بیشتر کرده وشبکه های گلوتنی  تشکیل شده در خمیر را  قوی تر  و مستحکم تر  می سازد.  ومثل شبکه بندی آرموتوردرزیر سازی  ساختمان  عمل کرده و قوام ودوام آن را زیادتر می نماید.

؟

ادامه نوشته

راههای هفده گانه مقابله با آردهای قوی و پر گلوتن...

 

راههای هفده گانه مقابله با آردهای قوی و پر گلوتن...

چگونه آردهای پرقوت موجود را ضعیف کنیم؟

اصلا چرا آرد ها اینهمه متغیر و متفاوت می شوند؟ چرا یک روز آرد سست است یک روز چرب ؟یک روز ضعیف است یک روز قوی ؟بنظر شما چرا ؟چه کسی باید جواب دهد؟ وزارت بهداشت ؟بازرگانی ؟کشور ؟اتحادیه نانوایان ؟

چرا این روزها هر چا پا می گذاریم نانهای بی نمک اند.و هیچ طعم ومزه ائی ندارند؟

چرا یک روز نانها شور شورند یک روز بی نمک بی نمک ؟ 

جواب همه این چرا ها را از ما بپرسید ...واینجا می خواهیم به بخشی از این چراها جواب دهیم. که صد البته درد اگر درد منو ناله اگر ناله تو البته آنچه بجائی نرسد فریاد است.

مصیبت  آنجاست که امروز نانوای ما از روی جهل وندانم کاری  علنا در تهران به خمیرش جوهر قند می زند واقدامی مرتکب می شود که ریشه در  بی تد بیری  وکج سلیقگی  و تصمیمات نپخته  مسولان دارد. از شما سوال می کنم ؟

وقتی یک نانوا  آرد ش بیش از حد قوی باشد وخمیرش بیش از حد حالت لاستیکی پیدا کند بطوری که پس از هر پهن کردن مثل فنر جمع  شود چه باید کرد؟

 جواب : برای حل این معضل یک راه حل هفده گانه به شما معرفی می کنیم. :

1-      نانواباید با خرید مقداری آرد ضعیف از کارخانه ائی دیگر وترکیب با آرد مغازه خود آرد موجود را تعدیل وقابل پخت گرداند.

ولی کو آرد ضعیف ؟کجاست ؟ امروز آرد دوباره دولتی شده ونه اجازه دارد از جائی آرد جابجا کند ونه چنین آردی در فصل زمستان وجود دارد مگر اینکه مدیر غله شهری برای روز مبادا  ذخیره کرده باشد و باتزریق به نانوایان مشکل را حل نماید. هرچند خیلی وقتها نانوا  دانش لازم برای ترکیب آردهای متفاوت از آسیابهای متفاوت را ندارد.  وشاید پول کافی برای خرید چند نوع آرد نیز نداشته باشد .ولی بنظر ما این بهترین راه برای تعدیل آردهای ضعیف و قوی در کشور است.

ادامه نوشته

طی مراسمی اعضا’ انجمن علمی غلات اصفهان انتخاب شدند.

اعضاء انجمن علمی علوم وفناوری غلات  اصفهان انتخاب شدند.

در روز سه شنبه 8 بهمن ماه  1392  طبق یک فراخوان از پیش اعلان شده وبا حضور اکثریت درست اندر کاران  آرد ونان اصفهان (مدیران  ومسولان فنی کارخانجات آرد –جمعی از فارغ التحصیلان ودانشجویان تغذیه وصنایع غذائی – مسولان اداره غله –نمایندگان انجمن تهران-اعضاءهیئت مدیره اتحادیه های نانهای سنتی و حجیم استان  -کارشناسان اداره دارو وغذا –وتشکل های فعال در حوزه آرد ونان ) برگزار شد و از بین 20 نفر کاندید ثبت نام شده افراد زیر به ترتیب آراء برگزیده شدند.

1-محمد رضا خواجه. عضو هیئت مدیره  اتحادیه نانوایان اصفهان ( نایب رئیس و مسول کمیته فنی نان ) )

2- دکتر نعمت بخش .رئیس کارخانه آرد غنچه (  خزنه دار ومسول کمیته اقتصادی )

3-نادر ناظریان.رئیس شرکت تعاونی نانوایان اصفهان

4- مجید ترابی . کارشناس آرد ونان  استانداری اصفهان

5-دکتر کدیور.استاد دانشگاه صنعتی اصفهان ( رئیس انجمن )

6- علی اسماعیلی. کارشناس صنایع غذائی و مسول کمیته آموزش و پژوهپ

7-اکبر ناظمی هرندی .رئیس کارخانه آرد هرند ومسول   کمیته فنی گندم وآرد

8-محمد سالکی .کارشناس اداره دارو وغذا و مسول کمیته فرهنگی -اجتماعی

9- مجید معمار .کارشناس اداره غله اصفهان ودبیر  انجمن

10 –هایده قاسمی .مسول فنی کارخانه آرد کیار

بازرسان انجمن نیز عبارتند از :

آقایان  غلام رضا اسماعیلی –طوطی – محمد حسینی

 

ادامه نوشته

وظایف کارگر پیشکار در  یک نانوائی

      وظایف کارگر پیشکار در  یک نانوائی

  1-        تمیزکاری و نظافت روی میزهای چانه گیری – چانه پهن کنی در پایان کار

        2-        نظافت و تمیز کاری اطراف محل پخت نان با پارچه برزنتی کلفت و تمیز ( روزی 3 مرتبه)در آغاز کار

        3-        کشیدن تنور ماله داخل تنور برای پاکسازی دوده های تنورهای سنتی

        4-        دوده گیری روی سنگ دوار و استیل های آن

        5-        شستشوی پارچه مخصوص تمیزکاری و دودگیری تنور روزانه 3 مرتبه و آماده سازی برای وعده های بعدی

        6-        بستن دریچه کنترل هوای تنور در آغاز کار برای جلوگیری از خروج گرما

        7-        باز کردن دریچه کنترل هوا در پایان کار برای خروج گرمای اضافی تنور

        8-        نظافت و تمیزکاری دودهای نشسته روی استیل های دور تنور

        9-        نظافت هفتگی و غبارروبی روی دودکشهای تنور

   10-        نظافت و تمیزکاری هفتگی شیشه های مغازه

ادامه نوشته

ویژگی نان در یک شهر اسلامی

ویژگی نان در یک شهر اسلامی

لازمه یک کشور اسلامی داشتن شهر اسلامی است . كشور اسلامي باید همه چیز ش اسلامی باشد از معماری شهری گرفته تا نظام آموزشی –دبستان –دبیرستان –دانشگاه – زایشگاه – ورزشگاه – بازداشتگاه – بازار وبازاری – برزگر و کشاورزی – خیابان وبیابان – والیان و قاضیان – بیمارستان وتیمارستان – قبرستان وکوهستان و از همه مهمتر تغذیه آنهاست که نقش مهمی در کیفیت زندگی مردم ایفا می نماید . بطوریکه در کتاب کراس مهمترین منبع رشته تغذیه در دنیا آمده است : 60% بیماریهای بشر ناشی از تغذیه بد است .

زکریای رازی حکیم ایرانی می گوید :

تا با تغذیه می توان درمان نمود نباید به دادن دارو مبادرت ورزید .

بقراط پدر علم پزشکی در یونان می گوید :

تغذیه درمانی بهتر از دارو درمانی است .

و چون ایرانیان سه برابر جوامع غربی نان مصرف می نمایند (در غرب هر نفر سالیانه 70 کیلو نان مصرف دارد در ایران 210 کیلو ) و از  یک هرم غذائی (لبنیات – حبوبات – سبزیجات – میوه جات  - گوشت – نان ) صحیح در ایران نان  بیش از حد استاندارد مصرف مي شود و برعکس مصرف گوشت – میوه – سبزی – لبنیات و حبوبات کمتر از حد استاندارد  ! با عنايت به  سياست كلي برنامه پنجم توسعه وتكليف قانون گذار در بند ب ماده 36 قانون برنامه در  توجه به بخش سلامت - ارتقاء كيفيت خدمات شهري  تمركز روي رويكرد: انسان سالم وسلامت همه جانبه ، و با توجه به حجم زياد نان مصرفي در ايران شايسته است  نان تولیدی ما از هر نظر سالم – کامل و بدون عیب –بدون ضایعات –بدون سبوس گیری  وسرشار از ارزش غذائي و خواص درماني باشد تا كمتر هزينه هاي درماني بر دوش جامعه تحميل سازد..

ادامه نوشته

گامهای بهینه سازی نانهای سنتی کشور...گام چهارم

گام چهارم :افزایش زمان  استراحت خمیر....

یکی از مهمترین فاکتورهای یک نان خوب  استفاده از خمیر ورآمده است نه خمیر تازه. خمیر ورآمده خمیری است که بیش از ۱ ساعت  در قدح استراحت کرده و همچون شکم زن حامله بالا امده باشد.

استراحت خمیر باعث  :

افزایش کیل دهی خمیر -زیباسازی - پوک سازی -غنی سازی وبهینه سازی نان وازاد سازی املاح گندم می گردد. استراحت خمیر باعث آزاد سازی آنزیم فیتازو تخریب اسید فیتیک خمیر می شود وسپس موجب آزادی املاح موجود در گندم  (آهن-کلسیم -فسفر -روی -منیزیم ) شده ومانع بروزکم خونی -پوکی استخوان وبیماریهای گوارشی می گردد.

استراحت خمیر باعث تولید ۴۰ ماده جدید در خمیر شده وعطر و ارزش غذاپی نان را چند برابر می سازد.شیمیدانها می گویند ۱۰۰ کیلو خمیر ورآمده ۱ کیلو الکل تولید می کند.

استراحت خمیر باعث تولید اسیدهای آلی  (اسید استیک واسید لاکتیک )در خمیر می گردد.

استراحت خمیر از بروز یبوست که ام المراض است جلوگیری می کند.

استراحت خمیر در قدح را اولیه واستراحت خمیر بعد از چانه گیری را ثانویه گویند.

پخت خمیر ورآمده کمی مشکل تر از خمیر تازه است به همین دلیل نانوایان تازه کار وناوارد نمی توانند از خمیر ورآمده نان خوبی درآورند واز پخت این خمیرها شانه خالی می کنند.

نانوایانی که نانهایشان را بیش از حد پهن می کنند تا مردم پسند شود مجبورند از خمیر تازه ونارس استفاده نمایند.به همین دلیل ما پیشنهاد می کنیم نان تافتون نباید زیاد پهن شود بلکه باید جمع وجور شده وکمی کلفت تر شود.تا پخت خمیر استراحت کرده  راحت تر شود.

نمی شود مردم همزمان هم خدارا بخواهند هم خرمارا! نمی شود از نانوا توقع داشته باشی در آن واحد هم استاندارد  تخمیر را رعایت نماید هم نان پهن ونازکی تولید کند.نان نازک را نمی توان بیش از ۳۰ ثانیه در تنور نگه داشت.نان نازک رانمی شود با خمیر ورآمده تولید کرد. خصوصا که آردهای ایرانی بی ثبات ومتغیر است.واگر ضعیف شود نان دچار فروپاشی شده  ضایع می شود.پس بهترین راه برای بهینه سازی نانهای سنتی افزایش  کلفتی نان برای روان سازی  پخت خمیر ورامده است.پخت خمیر ورآمده مستلزم داشتن قدح بیشتر -کارگر ماهرتر و پرداخت هزینه بیشتر است  که با نرخ ثابت وتحمیلی هرگز میسر نمی شود.

گامهای بهبود کیفیت نان در کشور: گام سوم...

گام سوم:افزایش زمان پخت نان...

یکی از اشکالات اساسی نانهای سنتی ایران بویژه نان لواش کوتاهی زمان پخت آن است.اگر امروز سراغ نانوای محلتان رفتید با ساعت یا موبایل زمان دورزدن یک نان در تنور را یادداشت کنید اگر کمتر از ۶۰ ثانیه باشد اشکال دارد.

چرا؟ چون ۷۵ درصد اسید فیتیک خمیر (عامل مزاحم آزادی املاح گندم در نان) با استراحت وخواب زیاد نابود می شود و۲۵ درصد بقیه با کم کردن شعله وزیاد کردن زمان پخت.

متاسفانه امروز تمامی نانهای لواش تولیدی در کشور ایراد اساسی دارند که کوتاهی زمان پخت یکی از آنهاست.نان  لواشی که ظرف ۲۰ ثانیه از تنور خارج شود نان نیست. عامل سرطان و بیماری گوارشی است.

وقتی زمان پخت کم باشد نه تنها نان خمیر ونپخته می شود بلکه دوریز آن زیاد شده ومانع نابودی کامل اسید فیتیک خمیر می گردد.برخی نانوایان عزیز به بهانه اینکه مردم این نوع نان را بیشتر دوست دارند با نان خود بیماری را به خانواده های ایرانی اهداء می کنند.و صد البته همیشه نانوایان در ایجاد این انحراف مقصر نیستند و برخی شهرها با اصرار مشتری نانوا مجبور به پخت نان خمیر است که بایستی توسط رسانه های گروهی ارشاد شوند.

زمان ایده آل برای پخت یک نان تافتون تنوری یا ماشینی ۲ دقیقه است ولی اگر ۱ دقیقه هم شد اشکالی ندارد .مقدمات این کار چند چیز است:

۱- نان بایستی کمی جمع تر شده و چانه کمتر پهن گردد

۲- طول و عرض نان باید کمتر گردد.

۳- از پهن کردن چانه مثل قبل پرهیز کنیم.

۴-ارتفاع ( فاصله ) مشعل با سنگ تنور را بیشتر کنیم

۵-شیب شعله روی سنگ را کلا حذف کنیم و آن  را بطرف بالا تنظیم کنیم.

۶- سرعت سنگ را کمتر کرده وهر دور چرخش تنور دوار را روی ۳۰ ثانیه تنظیم کنیم  سپس اجازه دهیم نان ۲ دور ۳۰ ثانیه ائی بزند.

۷-به تعمیر کار بگوییم مشعل بالا را متحرک کندتا هرجا خواستیم قابل تنظیم باشد.

گامهای بهبود کیفیت نان در کشور: گام دوم...

گام دوم : اعلان به موقع نرخ نان بر اساس قیمت تمام شده.

نرخ گذاری خوب و به موقع یکی از مهمترین گا مهای رسیدن به رشد وبالندگی در کیفیت نان ملی است.

تعجب آور است با وجودی که  تولیدنان نیز مثل همه کالاها تابع یک سری هزینه های جاری و پرسنلی است ولی همه مردم انتظار دارند هیچ وقت نان گران نشود و این فشار بنوعی روی  دولت ووزراء واستاندارانش  سنگینی می کند و جرات تصمیم گیری برای نرخ گذاری جدید را از آنها می ستاند و بهتر بگوییم  نوعی فوبیا در مسولان حکومتی ایجاد می کند که از ترس رسانه ها وانتقادات احتمالی حاضر به پرداختن به این موضوع مهم وحیاتی نیستند وبا تعلل در نرخ دهی سالیانه ضربات جبران ناپذیری بب پیکر سلامتی مردم وارد می کنند. که اگر سالی ۳۰ درصد به نرخ نان اضافه می کردند هیچگاه.هیچگاه وضعیت نان به این درجه از سقوط نمی رسید که رپیس وقت پژوهشکده غله کشور (دکتر کریمی.۱۳۸۵) در اظهار نظری جالب وعبرت انگیز اعلان کند :

وضعیت نان سنتی کشور به حدی خراب شده که مردم هرچه نان نخورند سالم ترند.!!!

نان بیمار جامعه  را بیمار می  سازدو در  سراشیبی مرگ و معلولیت  قرار می دهد.که منشاء آن بی اعتنائی-بی توجهی-وسبک شماری نان و نقش آن در سلامتی است. بد نیست بدانید نان در سبد غذاپی مردم ایران بر خلاف سایر کشورها  حرف اول را می زند(اروپا سالی ۷۰ کیلو نان مصرف می شود در ایران ۲۱۰ کیلو ! یعنی ۳ برابر !) لذا وقتی نان خراب شود سلامتی مردم هم خراب می شود و بجای اینکه نان قاتق جان باشد قاتل جان می شود!

چرا ؟چون وقتی از همه جا کم می آوریم سراغ نان می رویم و از آن کم می گذاریم.در صورتی که:

آدمی اول حریص نان بود  - چون که قوت نان ستون جان بود.

ادامه نوشته

گامهای بهبود کیفیت نان درکشور : گام اول

گام اول : هیچگاه یک نوع آرد نان خوبی بدست نمی دهد مگر باآردهای دیگر ترکیب شود. 

شاید برخی به اصطلاح کارشناس بگویند نان سنتی خوب شدنی نیست.و تلاش در این زمینه  آب در هاون کوبیدن است ! ولی اشتباه می کنند.چون ما در اصفهان اثبات کردیم می شود بیماری نانهای سنتی را علاج کرد. ونسخه درمان آن هم این است که می گوییم.و از این به بعد برایتان می نویسیم.

هان ای استاندار...فرماندار...بخشدار...بازرس...رپیس غله.... ررپیس اداره استاندارد....نانوا  به توصیه های ما گوش کنید تا ایرادات نان ملی را دور کنید.

برخی افراد به اصطلاح کارشناس تصور مینمایند درد نانهای سنتی این است که آرم استاندارد ندارد و دستگاه پخت حرارت غیر مستقیم نیست.! این گروه چون تا به حال یک با هم قدم رنجه نفرموده و در یک نانواپی حضور نداشته اند تا از نزدیک مشکلات نان سنتی را با اعضاء و جوارح خود احساس کنند تصور می نمایند شق القمر کرده و ایراد نان ملی را کشف فرموده اند! در صورتی که این گروه با نسخه اپی که برای نان ملی پیچیده اند مشکلات این حوزه را صد چندان کرده و کیفیت نان را بد تر ساخته اند که به وقتش افشاگری خواهم کرد.اسناد و مدارک ان موجود است نگران نباشید.اگر ذره اپی دلتان برای نان ملی می سوزد انتقاد پذیر باشد وبجای پرداختن به مستحبات (آرم استاندارد) اول واجبات را انجام دهید.

گام اول : این مهمترین پیام بارورزان قدیمی است که هرگز یک نوع ارد نان خوبی بدست نمی دهد.نان خوب نانی است که از ترکیب ۲ یا چند نوع آرد درست شده باشد.(آردی که از چند کارخانه آمده باشد)با این روش اگریکی ازکیسه های آرد مغازه ضعیف بود کیسه های دیگرعیب آن را برطرف کرده ونواقص یکدیگر راهم پوشانی می نماید.اگر یک گروه از آردها بیش از حد قوی بود ترکیب با سایر آردها باعث تعدیل آنه شده ومعایب احتمالی  را  حذف یا کمتر می سازد.متاسفانه آرد در ایران همیشه بی ثبات بوده و هست وهیچ کس نمی تواند ان را اصلاح کند اگر می شد طی ۵۰ سال گذشته کرده بودند .پس نانوا باید با درایت و تدبیر خود مشکلات شغلی اش را کمتر سازد.ولی هرگز نمی تواند مشکلات را حذف نماید.لذا خرید آرد از چند آسیاب نوسانات آرد و تغیرات خمیر را به حد اقل می رساند ولی حذف شدنی نیست.پس نانوا باید با تدبیر به پیشباز تقدیر برود

یک پیشنهاد دیگر این است که شما می توانید آرد ۱۲ درصد را نیز با آرد ۷ درصد ترکیب کرده و زحمت پخت را کمتر ومرغوبیت نان را بیشتر سازید.

این را د نظر داشته باشید که آرد مناطق مختلف ایران از نظر گلوتن (چسب) متفاوت هستند.مثلا گندم وآرد استان فارس و خوزستان -گرگان- خراسان عالی است ولی گندم وآرد اصفهان-لرستان-کردستان -همدان-کرمانشاه عموما ضعیف و کم گلوتن است.وآگاهی از این موضوع به مسولان و نانوایان کمک می کند دنبل راه حل جبران این نوسانات باشند وکمتر یکدیگر را متهم به بی کفایتی سازند.

جای نان در طرح تحول نظام سلامت کجاست ؟

رئیس جمهور محترم  با سخنرانی  در جمع مسولان وزارت بهداشت (۵ دیماه ۹۲ ) خبر از طرح تحول در نظام سلامت دادند.ضمن تشکر از درایت  و دور اندیشی ایشان به مسولان عزیز در حوزه تغذیه وزارت بهداشت بویژه معاون بهداشتی و دارو وغذا متذکر می شویم که مبادا از شیوع بی سابقه بیماریها توسط آرد سفید غفلت نمایند.

کاری کنیم سایه آرد سفید از نان کشور کوتاه گردد.این کار دراصفهان با موفقیت به اجرا گذاشته شده و ۸۰ درصد نانوایان از آرد ۱۲ و ۷ درصد استفاده می کنند وتنها ۲۰ درصد از آرد ستاره (با ۲۰ درصد سبوس گیری) استفاده می کنند.ولی در شهری مذهبی مثل قم ۱۰۰ درصد نانوایان از آرد سفید با ۲۰ درصد سبوس گیری استفاده می کنند که زنگ خطری برای جامعه است و منشاء بروز بیمریهای غیر واگیر در کشور.لطفا به داد مردم برسید ما هم حاضریم از تجریات خود در اختیار شما بگذاریم.

یادمان باشد با سبوس گیری از آرد ۸۰ درصد املاح-ویتامینها وفیبر گندم دور ریز می شود ونانی عاری از ارزش غذائی و خواص درمانی تولید می شود که نسل بشر را تهدید می سازد.

نان سبوس دار

نیز امروز -پشتوانه فردا

نان کامل  =تندرستی دائم

محمد رضا خواجه -طراح پروژه نانهای سبوس دار اصفهان

بازرسی چیست ؟وچگونه باید باشد؟

بازرسی  چيست و چگونه بايد باشد.؟

بازرسی ابزاری است برای جمع آوری اطلاعات که به آن گزارش گیری هم می گویند. بازرسی ابزاری است جهت نظارت بر عملکرد خوب یا بد دیگران . بازرسی ابزاری است برای مشاهده و ارزشیابی عملکرد دیگران. بازرسی و نظارت دو واژه ای هستند که همیشه همراه یکدیگر به کار می روند.

نظارت به 3 دسته اصلی تقسیم می شود:

1-خود نظارتی ( خود ارزشیابی)

2-عام نظارتی ( عام کنترلی)

3-خاص نظارتی ( خاص کنترلی)

1-1-      خود نظارتی يا خود ارزشیابی موضوع مهمی است که در فرهنگ دینی ما به ویژه قرآن و نهج البلاغه بسیار به آن اشاره شده به طوری که جمله معروف: حاسبو قبل ان تحاسبوا را که نقل قولی از پیامبر اکرم (ص) است زیاد شنیده‌اید. و ایمانوئل کانت فیلسوف غربیوجدان را ابزار خود نظارتي مي داند و در کتاب فلسفه تعلیم و تربیت خود می گوید: وجدان نمود خداوند است در انسان و کمینیوس فیلسوف روسی می گوید یکی از دلائل خلقت بشر توسط خداوند آفرینش موجودی است که خود داور اعمال و کردار خویش باشد. لذا خود نظارتي بهترين ابزار براي ارزشيابي عملكرد انسان است.

2-2- عام نظارتی  کنترلی است که از سوی مردم صورت می گیرد و در فرهنگ مسلمانان تحت عنوان امر به معروف و نهی از منکر می شناسیم. ما همیشه مواظب هستیم عملی مرتکب نشویم که مخالف باورها و اعتقادات دینی و اخلاقي مردم باشد.هميشه دنبال كسب فظائل وحذف رذائل اخلاقي از خود هستيم.

3-3- خاص نظارتی. کنترلی است که توسط حاكميت و بوسيله سازمانهايي چون :یوان محاسبات- سازمان بازرسی کل کشور و سازمان تعزیرات حکومتی صورت می پذیرد.

ادامه نوشته

چرا سنگک امروز بد ترین نان کشور است؟

چرا نانوایان  سنگک از آر د سفید استفاده می کنند؟

شاید این از عجایب روز گار ماست که سنگک ما نیز سیر قهقرائی پیدا کرده وبجای اینکه عطر وطعم و ارزش غذائی آن بیشتر شود روز به روز تنزل می یابد وسنگک امروز کشورمان نه تنها مفید نیست بلکه همچون لواش  به سلامتی آسیب می رساند چون از آرد ستاره یا حتی در برخی شهرها مثل قم از آرد نول استفاده می شود که بسیار خطر ناک ومخرب سلامتی است.

اینکه چرا بهترین نان ایران هم به سرنوشت بدترین نان ایران تبدیل شده واضح است  وما در اینجا به آن می پردازیم کاش کسی دلش بسوزد ومانع سقوط کیفی بهتری نان ملی گردد.

یادش بخیر 10 سال پیش وقتی از کنار یک نانوائی سنگک رد می شدی عط وبوی نان مستت می کرد ولی امروز چی ؟

نان سنگک از آرد نول !!!!!! تهیه می شود که نه تنها مفید نیست بلکه سلامتی مردم را نیز تهدید می کند و با عث تشدید چاقی و ابتلا به دیابت و سکته می گردد! چه کسی گناه کار است؟ نانوا ؟دولت ؟ مردم؟

هر سه مقصرند.

1-      نانوا مقصر است چون با ندانم کاری ارمغان شیخ بهائی را به باد داده وبا مصرف آرد سفید به دنبال ایجاد جذابیت کاذب – و زیبا سازی ظاهری نان است تا مشتری بیشتری جلب کند.و سود بیشتری کسب نماید.

نانوا مقصر است چون ارزش کار خود را نمی داند و از تاثیری که این نان در سلامتی مردم دارد نا آگاه است.

نانوا مقصر است چون سود جوئی را بر سلامتی مردم ترجیح می دهد.

نانوا مقصر است چون نمی داند مصرف آرد سفید اگر چه نانش را زیباتر میسازد باعث لاستیکی شدن  وتهی شدن نان از خاصیت می شود.نانوا نمی داند مصرف آرد سبوس دار کیل دهی خمیر را بالا می برد و دخل آو را افزایش می دهد

نانوا نمی داند استراحت دهی به خمیر تهیه شده با آرد سبوس دار رنگ نان را طلائی می سازد

نانوا مقصر است چون با مصرف آرد نول در نانوائی موجب شیوع بی سابقه دیابت  و دیالیزی شدن مردم می گردد و سلامتی از دست رفته را با هیچ پولی نمی شود برگرداند.اگز امروز بیش از 10 درصد مرد ایران مبتلا به دیابت شده اند و 20 درصد چربی خون دارند و 30 درصدفشار خون و 40 درصد تری گلیسیرید و بیش از 50 درصد از چاقی رنج می برند بخاطر 2 چیز است :1-تحرکشان نسبت به قدیم کمتر شدهه2- خوراکشان نسبت به قدیم بدتر شده و غذاهای چر وشیرین و تصفیه شده می خورند مثل نان سفید.به همین دلیل است که سازمان بهداشت جهانی توصیه موکد دارد تا می توانید از نان سفید مصرف نکنید وبا مصرف نان سبوس دار میتوانید هم فیبر (15 گرم از 30 گرم فیبر  مورد نیاز بدن با خوردن نان سبوس دار تامین می شود.) و املاح و ویتامینهای مورد نیاز بدنتان را تامین سازید هم از ابتلا به چاقی –دیابت-فشار خون-چربی خون و سکته پیشگیری کنید.پس اگر نانوائی سهوا یا عمدا اقدام به مصرف آرد سفید نماید در تخریب سلامتی جامعه سهیم است و باید مواخذه شود.

2-      آیا دولت هم در ایجاد این وضعیت مقصر است ؟ آری .حذف قانون فاصله صنفی در کشور باعث شد نانوایان زیادی مثل قارچ رشد کنند وچون قدرت رقابت با نانوایان قدیمی را نداشتند بهترین راهٰ فریب مردم از طریق پخت نان سفید و به ظاهر زیبا بود.و این باعث تحریک سایر نانوایان  جهت گرایش به پخت نان سفید و مصرف آرد نول یا ستاره شد که بیش از 20 درصد سبوس گیری شده وعاری از فیبر –املاح و ویتامین است.

در صورتی که فرمانداران و استانداران می توانستند مانع رشد لجام کسیخته نانوایان در شهرشان شده واز سقوط کیفیت نان ملی جلو گیری کنند. لذا فرمانداران –ادارات غله-مجامع امور صنفی سهم زیادی در این فاجعه انسانی داشته ونزد خداوند مسولند.

3-      مرد م چگونه در این گناه نانوایان مقصرند؟ متاسفانه اکثر مردم ما ظاهر پسند و ظاهر بین هستند و سلامتی خود را فدای سلیقه خویش می سازندو بجای اینکه طعم –ارزش غذائی وپوکی و ماندگاری را ملاک قضاوت خود برای انتخاب یک نان قرار دهند رنگ و نمای ظاهری را ملاک ارزشیابی و خوب  یابد بودن نان قرار می دهند که این نیز فاجعه است ودود آن به چشم خودشان می رود.نتیجه اش این است که از هر 5 نفر ایرانی 1 نفر مبتلا به چاقی –دیابت-فشار خون-چربی خون است.و هزینه های اشغال تخت .سی تی اسکن-ام آر آی.تست پوکی استخوان ووو بخشی از تبعات زیان با مصرف نان سفید است. وقتی مشتری متقاضی نان سفید است نانوای بیچاره چه کند.بهترین را آگاه سازی مردم نسبت به خطرات نان سفید و همگرائی آنها برای تبلیغ علیه نانهای است که سلامتی ما را به مخاطره انداخته اند.

طرح بهینه سازی نانهای سنتی کشور

 

عنوان پروژه :  طـرح بهينه سازي نانهای سنتی کشور

مقدمه

نان مهمترين غذاي مصرفي مردم در ايران است كه بيشترين سهم را در هرم غذائي و بيشترين نقش را در سفره خانواده ها دارد و هميشه زيور سفره  ايراني بوده. بر اساس آخرين آمارها هر ايراني بطور متوسط 3 برابر يك اروپائي نان مصرف مي كند به همين دليل بايستي نان مصرفي ارزش غذايي و خواص درماني  لازم را داشته باشد تا بتواند املاح و ويتامينهاي مورد نياز بدن را تأمين واز بروز كم خوني – پوكي استخوان، سوء تغذيه و بيماريهاي غير واگير ي همچون چاقي و ديابت پيشگيري كندولي آيا در حال حاضر نانهاي توليدي در كشورمان اين محاسن را دارند يا خير؟  متأسفانه بايد بگويم خير اگر مي داشتند شاهد اظهار نظرهاي منفي در موردشان نبوديم: 

1-نان ايراني هيچ خاصيتي ندارد و نانهاي تافتون و لواش بدترين نانهاي كشورند چرا كه از آرد سبوس گيري شده استفاده مي كنند. زمان پخت و زمان تخميرشان كوتاه است. از جوش شيرين واستفاده مي كنند و اسيد فيتيك آنها بالا است.(دكتر ملكوتي رئيس انستيتو‌آب و خاك وزارت كشاورزي)...


ادامه نوشته

بهترین نان از نظر علمی چه نانی است ؟

 بهترین نان از نظر انستیتو  تحقیقات تغذیه کشور چه نانی است؟

بهترین نان نانی است که مخلوطی از آرد گندم وآرد جو باشد.

اگر بتوانیم نانهای جو که با آرد گندم ترکیب شده را تهیه و مصرف نماییم انقلابی در تغذیه ایرانی بوجود آورده ایم

نان جو بهترین نان است

تا می توانید به جای نان گندم از نان  مخلوط استفاده کنید

نانی که مرکب از گندم وجو باشد.

مزایای مصرف نان گندم+ جو:

کاهش قند وچربی

پیشگیری از سوء تغذیه

رسوب زدائی از جداره های روده و معده

خنثی سازی مواد سرطانزا

جلوگیری از یبوست

پیشگیری از دیابت

پیشگیری از چاقی

پیشگیری از کم خونی

پیشگیری از پوکی استخوان

جذب اسید های صفراوی

دکتر مظهری.انستیتو تحقیقات تغذیه کشور-روزنامه جمهوری اسلامی-3/4/1387

 

چه نانی بخوریم ؟ چه نانی نخوریم ؟


مضرات نان سفید-مزایای نان سبوس دار

دکتر حامد پور آرام-کارشناس وزارت بهداشت

 

به رغم خواص بسیار زیاد آرد سبوس دار، گزارش ها نشان می دهد که مدت هاست تولید آرد سبوس داردر تمام 230 آسیاب فعال کشور متوقف شده است.

نان در فرهنگ ایرانیان همواره از جایگاه خاصی برخوردار بوده و هنوز هم قوت اصلی مردم را تشکیل می دهد. همچنین بخش قابل توجهی از پروتئین و انری مورد نیاز بدن و انواع ویتامین های گروه B ، آهن و فیبر غذایی از آن تامین می شود. از سوی دیگر از آن جا که سرانه مصرف نان در کشور 320 گرم در روز برآورد شده،  تهیه و توزیع نان سالم و بهداشتی برای حفظ سلامت جامعه ضروری است.دکتر حامد پور آرام، کارشناس ارشد دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره دلایل استفاده مردم از ...

ادامه نوشته

مساحت لازم برای احداث یک نانوائی  چقدر باشد ؟


 

مساحت لازم برای احداث یک نانوائی  چقدر باشد ؟

سارا خواجه

مهندس صنایع غذائی

 

مساحت لازم برای احداث یک نانوائی سنتی در کشور

ردیف

محل مورد نظر

متراژمورد نیاز

1

محل نگهداری آرد

20متر مربع

2

محل نصب دستگاه پخت

15متر مربع

3

محل نگهداری افزودنیها ی نانوائی

10متر مربع

4

محل استقرار قدح خمیر

5متر مربع

5

محل نگهداری مواد زائد قابل بازیافت

5متر مربع

6

محل استقرار میز چانه گیری و چانه پهن کنی

5متر مربع

7

محل استراحت پرسنل

10متر مربع

8

محل استقرار ظرفشویی -دستشوئی -روشوئی

8متر مربع

9

محل استقرار میز توری نان سرد کن

7متر مربع

10

محل انتظار مشتری

15 متر

11

جمع کل

100 متر مربع

 

 

 

 

اینکه چرا تا کنون این  ابعاد در نانوائیهای کشور رعایت نشده  بخاطر

 

 

ادامه نوشته

کپک چیست و چگونه به نان آسیب می زند؟


سارا خواجه

مهندس صنایع غذائی

کپک نوعی قارچ است که در محیط اطراف ما وجود دارد. روی میوه ها، در بین سفره غذا، در هوای آزاد و ... کپک با نشستن روی نان از مواد غذایی نان ( نشاسته- قند- املاح) مصرف کرده و شروع به رشد و تکثیر می نماید.

سه عامل عمده باعث رشد کپک روی نان می شود:

1-     گرمای به جامانده در نان

2-     رطوبت به جا مانده در نان

3-     غذای موجود در نان (قند- چربی)

4-     هوا     (اکسیژن کافی)

کپکها انواع مختلفی دارند و وقتی شروع به رشد می کنند رنگهای مختلفی روی نان تولید می‌کنند. ( رنگ سبز، رنگ خاکستری)اگر علاقه مند به دیدن کپک نان هستید کافی است یک قطعه نان را داخل پلاستیک جلوی نور آفتاب قرار دهید، بعد از 3 روز کپک می زند...

 

 

ادامه نوشته

الگوئی موفق برای اجرای فرمایشات رهبری در  زمینه اصلاح الگوی پخت و مصرف نانهای سنتی  در دنیا

طرح اصفهان   (پروژه بهینه سازی نانهای سنتی کشور)

 الگوئی موفق برای اجرای فرمایشات رهبری در  زمینه اصلاح الگوی پخت و مصرف نانهای سنتی  در دنیا

                                                                                                                                                                                                                                                                                                            

اين طرح ابتداء  به صورت آزمایشی در يك نانوايهای اصفهان به اجرا در آمد و پس از موفقيت و حمايت از سوی سازمان بهداشت جهاني- سازمان غله-سازمان فنی –حرفه ائی ودانشگاه علوم پزشکی  اصفهان  بصورت فراگير در استان به اجرا گذاشته شد و در حال حاضر نيز توانسته الگوي پخت نان بیش از200 واحد از نانوائيها را از اصلاح کرده و ازآرد سبوس گيري شده به آرد سبوس دار تبديل و كيفيت نان استان را بهبود بخشد. در آغاز اين طرح پرسنل لازم براي اجراي آن در نان سرای خواجه گزينش و با شركت در يك دوره كلاسهاي فشرده آموزشي ( حدود يك ماه) اطلاعات علمي و مهارت فني لازم جهت اجراي اين پروژه را فراگرفتند. و با اصول و فنون نانوايي و چگونگي پخت نان بر اساس استاندارد های علمی آشنا شدند. و توانستند با حضور خود در ساير نانوائيها اهداف طرح را تحقق بخشند . به تدريج هريك از اين افراد به عنوان يك مربي اقدام به آموزش ديگران نمودند بطوريكه ظرف يك سال به كمك 10 نفر نيروي خبره بيش از 100 نانوای جوان  آموزش داده شدندو در سطح نانوائيهاي اصفهان مشغول بکار شدند.ومسبب اجرای طرح بهینه سازی نان و اصلاح الگوی مصرف آن شدند. كه تسري آن به ساير شهرهاي كشورمان افقهاي روشني را در زمينه کاهش ضایعات نان و پيشگيري از بيماريهاي غير واگيري چون چاقي و ديابت به همراه خواهد داشت....

ادامه نوشته

طـرح بهينه سازي نانهاي سنتي كشور


نان مهمترين غذاي مصرفي مردم در ايران است كه بيشترين سهم را در هرم غذائي و بيشترين نقش را در سفره خانواده ها دارد و هميشه زيور سفره  ايراني بوده. بر اساس آخرين آمارها هر ايراني بطور متوسط 3 برابر يك اروپائي نان مصرف مي كند به همين دليل بايستي نان مصرفي ارزش غذايي و خواص درماني  لازم را داشته باشد تا بتواند املاح و ويتامينهاي مورد نياز بدن را تأمين واز بروز كم خوني – پوكي استخوان، سوء تغذيه و بيماريهاي غير واگير ي همچون چاقي و ديابت پيشگيري كندولي آيا در حال حاضر نانهاي توليدي در كشورمان اين محاسن را دارند يا خير؟  متأسفانه بايد بگويم خير اگر مي داشتند شاهد اظهار نظرهاي منفي در موردشان نبوديم:

1-نان ايراني هيچ خاصيتي ندارد و نانهاي تافتون و لواش بدترين نانهاي كشورند چرا كه از آرد سبوس گيري شده استفاده مي كنند. زمان پخت و زمان تخميرشان كوتاه است. از جوش شيرين واستفاده مي كنند و اسيد فيتيك آنها بالا است.

(دكتر ملكوتي رئيس انستيتو‌آب و خاك وزارت كشاورزي)

2--نان لواش بدترين نان و از نظر تغذيه اي فاقد ارزش غذايي است و فقط شكم پركن است.(دكتر كريمي مدير كل غله تهران)

-3نانهاي تخت را بطور كلي نان غير مأكول اعلان كرديم و سياست فعلي سازمان غله اين است كه ديگر مجوزي براي نان لواش و تافتون صادر نشود.        (ساروخاني- قائم مقام وزير بازرگاني ابرار 29/7/83)

ادامه نوشته

چه چیزی را چگونه به نانوایان آموزش دهیم؟


ازابن خلدون جامعه شناسی اسلامی – می پرسند هدف از زندگی چیست می گوید :

 سعادت

می پرسند راه رسیدن به سعادت چیست ؟ می گوید:

 رشد عقلی – اخلاقی و جسمانی

می پرسند راه رسیدن به رشد چیست ؟ می گوید :

آموزش .

در قرآن کریم سوره کهف آیه 10 می خوانیم :

ربنا آتنا من لدنک رحمه و هیئ لنا من امرنا رشدا

یعنی خداوندا رحمت خود را بر ما جاری کن و زمینه رشد ما را فراهم ساز

شهید مطهری در کتاب امدادهای غیبی خود در مورد رشد می گوید :

 رشد یعنی لیاقت و شایستگی نگهداری و بهره برداری از امکانات و سرمایه هائی که در اختیار انسان قرار داده شده است .

و آدم رشد یافته کسی است که علاوه بر بلوغ جنسی وجسمی به بلوغ عقلی نیز رسیده باشد

ابن سینا با الهام از آیات قرآنی کمال انسان را در دو چیز می داند .

 تأدیب و تعلیم . (اطلاعات 20/ آبان / 74)

 چرا بايد  آموزش ببينیم؟..

 

ادامه نوشته

چرا نانهاي روستائي خوشمزه تر از نانهاي شهري هستند؟


عطر مست كننده و طعم ماندگار نانهاي سنتي  راهمه  ما براي يكبار هم شده حس كرده ايم و هنگام عبور از پشت ديوار خانه هاي روستائي بوي دود چوب و عطر نان خانگي روان ما را نوازش داده است. شيميدانها مي گويند 100 كيلو خمير ورآمده، 1 كيلو الكل توليد مي كند و عطر نان مديون نقابل بين اسيدهاي آلي- گاز  و الكل توليدي در خمير است و تا كنون هيچ كمپاني فوانسوي نيز نتوانسته عطر نان را توليد كند و فرمول آن را كشف نمايد....

ادامه نوشته

چرا كيفيت نان بعد از آزاد سازي بدتر شده است؟


هرچند تعريف كيفيت از نظر خواص (كارشناسان آرد، نان ،نانوايان و دانشمندان تغذيه)‌ با آنچه عوام   مي پندارند  خيلي فرق دارد ولي در كل يك  نان سنتي  خوب ناني است كه :

1- ارزش غذايي داشته باشد (يعني از آرد كامل به جاي آرد سفيد تهيه شود.)

2- زمان پخت نان (نانهاي لواش و تافتون) نبايد كمتر از 1 دقيقه باشد.

3- زمان استراحت خمير نبايد كمتر از يك ساعت باشد.

4- نبايد در تركيب خمير از جوش شيرين استفاده نمايد.

ولي اگر نانواي محل شما نانش كمي تيره تر شود آيا شما نان او را بد تلقي نمي كنيد؟...

ادامه نوشته

تنورهاي استاندارد بدتر از غير استاندارد


نان خوب از نظر علمي ناني است كه زمان خواب خمير بيش‌از 1 ساعت و زمان پخت آن بالاي 1 دقيقه باشد. وقتي مي‌گوييم ناني خوب است ملاك ما قضاوت روي  زمان پخت-زمان استراحت خمير –نوع آرد ونوع افزودني تزريقي به آن است، نه سفيدي رنگ نان. هيچ مركز علمي سفيدي نان را علامت مرغوبيت آن نمي‌داند ولي همه مراكز علمي داشتن آرد كامل ـ استراحت 1 ساعته خمير و پخت نان  با شعله كم و نيمه مستقيم را معيار خوبي براي قضاوت نان مي‌دانند.

ياد بگيريم كه وقتي مي‌گوييم ناني بد است بايد مصداقي حرف بزنيم و از كلي‌گويي بپرهيزيم و ايرادهاي فني نان و نانوا را واضح بيان كنيم ...

ادامه نوشته

نانهای سنتی را حفظ کنیم یا حذف کنیم؟


يادمان باشد درهياهوي حمايت از نان صنعتي نانهاي خوب سنتي رانيز تنها نگذاريم. درست است كه نان صنعتي – زمان پخت و تخميز طولاني دراد. بهداشتي ترا است و پخت نان با دست تماس ندارد و فرآيند توليد نان مكانيزه صورت مي گيرد و تحت نظارت كارشناس تغذيه پخت مي شود.

ولي نبايد فراموش كنيم كه در كشورهاي پيشرفته غربي هم در كنار توسعه نان صنعتي نان سنتي خود را به ياد نداده اند. نبايد فراموش كنيم مردم ايران مردمي شرقي اند و مردم اروپا و آمريكا مردمي غربي با علائق – سلائق – عادات و تمايلات غذايي متفاوت

نبايد كتمان كنيم كه هيچ نان صنعتي عطر و بوي نان سنتي را ندارد. نبايد كتمان كنيم كه نانهاي صنعتي سراپا حسن نيستند و معايبي هم دارند. كه با سياستهاي سازمان بهداشت جهاني همخواني ندارند. استفاده از آرد هاي سبوس گيري شده و مواد نگهدارنده براي افرايش عمر مفيد نانهاي صنعتي ايرادهاي كمي نيست كه بشود از كنار آن به راحتي عبور كرد. ولي مي توان به يك ارزيابي ساده محاسن و معايب نانهاي سنتي و صنعتي را بر شمرد...


ادامه نوشته

لطفاً به نان خود بلانكت (جوهرقند)  نزنيد..


دكتر شريعتي مي‌گويد: افراد در ارتكاب تخلف  يا گناه‌كار قاصرند يا  مقصر

.اين يعني وقتي شما عمل خلافي مرتكب مي‌شويد يا سهوي است يا عمدي. اگر سهوي بودقابل اغماض است ولي اگر عمدي باشد، هرگز بخشودني نيست. و ً بايد مواخذه و مجازات شويد.

يكي از اقدامات نادرستي كه در برخي نانواني‌هاي  كشور اتفاق مي‌افتد اين است كه خميرگير آب دم دستي خود را (سطل آبي كه براي خيس كردن دست جهت برداشتن خمير يا شستن دست استفاده مي‌شود)  داخل ماشين خمير مي‌ريزند! غافل از اينكه اين آب صددرصد آلوده به عرق دست است كه در حين كار از بدن خارج مي‌شود. و طبق تحقيقات علمي دانشمندان تركيبات عرق دست با ادرار يكي است لذا اگر نانوايي اين مطلب را بداند و انجام دهد گناه كارمقصر  است واگر نادانسته انجام دهدگناه كار قاصر...

ادامه نوشته

املاح موجود در غلات کامل (گندم- جو چاودار)  


مزایای فیبر غذایی:

1.     برای سلامت دندان ها مناسب است.

2.     ایجاد حالت سیری و رضایت فرد بدون ایجاد کالری زیاد ( بر عکس چربی ها)

3.     کمک به ثابت نگه داشتن سطح قند خون در وضعیت مطلوب

4.     تقویت آثار مثبت باکتری های مفید موجود در دستگاه گوارش

5.     تنظیم عملکرد صحیح روده بزرگ و دفع مواد زائد

6.     کاهش دهنده خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان

7.     کاهش دهنده سطح کلسترول خون موثر درکنترل وزن

ویتامینها: غلات (به ویژه چاودار) حاوی مقدار قابل توجهی از ویتامینهای گروه E و گروه B می باشد.

مواد معدنی: دانه های غلات (بالاخص چاودار) دارای مواد معدنی ارزشمندی نظیر منیزیم ، کلسیم ، فسفر ، آهن ، روی ، سلنیوم ، مس ، منگنز ، فلوئور و کروم است و برای بدن ضروری می باشد...

ادامه نوشته